UME
Optik Laboratuvarı
Hakkımızda
TÜBİTAK UME Optik Laboratuvarının amacı, optik olanında birincil seviye ölçüm sistemlerini kurarak Uluslararası Birimler Sistemi’ne (SI) izlenebilir referans standartlarını oluşturmak, oluşturulan standartların karşılaştırmalar ile uluslararası sisteme entegrasyonunu sağlamak, kalibrasyon ve deney hizmetleri ile ülke içerisindeki ölçümleri kontrol altına almaktır.
Bu kapsamda, Optik Laboratuvarı Radyometri, Fotometri, Spektrofotometri, Fiber Optik ve Fotovoltaik alanlarında kalibrasyon, deney, eğitim, danışmanlık hizmetlerini vermektedir. Ayrıca, optik ölçümler konusunda sahip olduğu bilgi ve teknoloji altyapısını, geliştirilen birçok işbirliği programı ile ülke sanayisinin hizmetine sunmaktadır. Teknolojik gelişmelere paralel olarak ülke içerisinde ortaya çıkabilecek potansiyel ölçüm taleplerini karşılamaya yönelik yurt içi ve yurt dışı Ar-Ge çalışmaları ile sistemlerini sürekli olarak iyileştirerek yenileme faaliyetlerini yapmaktadır.
Faaliyet Alanları
TÜBİTAK UME Optik Laboratuvarı, bilimsel metroloji alanında temel olarak beş alt bölümde çalışmalarını sürdürmektedir. Bu bölümler; Radyometri, Fotometri, Spektrofotometri, Fiber Optik ve Fotovoltaik olarak adlandırılmaktadır. Bu bölümlerde gerçekleştirilen faaliyetler aşağıda verilmiştir.
Radyometri bölümünde, elektromanyetik tayfın optik bölgesi olarak adlandırılan morötesi (UV), görünür (VIS) ve kızılötesi (IR) bölgelerinde ışımaları olan ışık kaynaklarına ve bu bölgelerdeki ölçümlerde kullanılan dedektörlere yönelik çalışmalar yapılmaktadır. Işık kaynaklarına yönelik çalışmalar, kaynakların tayfsal ışımalarını, ışınım düzeylerini ve optik güç seviyelerini; dedektörlere yönelik çalışmalar ise dedektörlerin iç ve dış kuantum verimliliklerini, tayfsal duyarlılıklarını, dinamik aralıklarını ve yüzey homojenliklerini kapsamaktadır. Tüm bu ölçümlerin izlenebilirlikleri, radyometride birincil seviye ölçüm sistemi olarak kullanılan kryojenik radyometre sistemi üzerinden sağlanmaktadır.
Sektrofotometri bölümünde, elektromanyetik tayfın optik bölgesinde (250 nm – 2500 nm dalgaboyu aralığında) malzemelerin düzgün/dağınık geçirgenlik, düzgün/dağınık yansıtma, soğurma, renk ve parlaklık ölçümleri, ölçüm cihazlarının karakterizasyonları, deney ve kalibrasyonları gerçekleştirilmektedir. Bu bölümdeki ölçümlerin izlenebilirlikleri, spektrofotometrik ölçümlerde birincil seviye ölçüm sistemi olarak kullanılan ve malzemelerin çift yönlü yansıtma dağılım fonksiyonunu verebilen robot tabanlı mutlak yansıtma ölçüm sistemi ile sağlanmaktadır.
Fiber Optik bölümünde, tek modlu fiber optik kabloların telekomünikasyon dalgaboylarında (1310 nm ve 1550 nm) güç, kayıp ve uzunluk ölçümleri, ölçüm cihazlarının ve referansların birincil seviye metrolojik izlenebilirliğe sahip kalibrasyonlarına yönelik çalışmalar yapılmaktadır. Bu bölümde kullanılan referans standartlarının izlenebilirlikleri radyometri bölümündeki birincil seviye krayojenik radyometre sistemi ve TÜBİTAK UME Zaman ve Frekans Laboratuvarının birincil seviye Cs atomik saatine izlenebilir olarak sağlanmaktadır.
Fotometri bölümünde, elektromanyetik tayfın görünür bölgesindeki (VIS) (380 nm – 780 nm dalgaboyu aralığında) ışık kaynaklarının ve ölçüm cihazlarının karakterizasyonları, deney ve kalibrasyonları gerçekleştirilmektedir. Bu birimde kullanılan referans standartlarının izlenebilirlikleri, radyometri birimindeki birincil seviye kryojenik radyometre sistemi kullanılarak gerçekleştirilen ve uluslararası yedi temel ölçüm biriminden biri olan ışık şiddeti kandela (cd) ile sağlanmaktadır.
Fotovoltaik bölümünde Fotovoltaik (FV) panellerin ve hücrelerin ölçümlerine yönelik aşağıda belirtilen kapsamda Ar-Ge, kalibrasyon ve deney hizmetleri yapılmakta, TÜRKAK tarafından akredite olarak TS/EN/ISO 17025 standardına uygun sertifika hizmetleri verilmektedir.
- Ar-Ge çalışmaları kapsamında, FV ölçümlere dair referans standartlar oluşturma, referans ölçüm sistemlerini kurma, ölçüm sistemlerinin kapasitesini iyileştirme ve arttırmaya yönelik araştırma faaliyetleri yapılmaktadır. Ayrıca, ulusal sanayinin ihtiyaçlarının karşılanması ve uluslararası nitelikli projelerde TÜBİTAK UME’nin etkisinin arttırılmasına yönelik ulusal ve uluslararası proje çalışmaları yapılmaktadır.
- Kalibrasyon hizmetleri kapsamında, TÜBİTAK UME’de oluşturulan taşınabilir referans ölçüm sistemleri ile FV üreticilerine ait güneş enerji simülatör sistemlerinin IEC 60904-9 standardına uygun sınıflandırma ölçümleri ve kalibrasyonları yapılmaktadır. Ayrıca, güneş enerji santrallerinde FV panellerinin üzerine düşen ışınım düzeyini belirleme ölçümlerinde kullanılan payranometrelerin kalibrasyonları yapılmaktadır.
- Deney hizmetleri kapsamında, tek ve çift yönlü FV panellerin sahada karşılaşabilecekleri yağmur, rüzgâr, dolu, kar, ışık ve sıcaklık değişimleri gibi dış ortam koşullarını simule edebilen ölçüm sistemleri ile IEC 61215-2 ve IEC 61730-2 standartlarına göre performans ve güvenlik ölçümleri yapılmaktadır.
Sunduğu Hizmetler
TÜBİTAK UME Optik Laboratuvarının Radyometri, Fotometri, Spektrofotometri, Fiber Optik ve Fotovoltaik alanlarında sunduğu hizmetler:
Spektrofotometri Biriminde Verilen Kalibrasyon Hizmetleri
- Spektrofotometre (UV/VIS) Kalibrasyonları
- Işık Kaynaklarının Dalgaboyu Ölçümleri
- Tayfsal Düzgün Geçirgenlik Ölçümleri (250 nm – 2500 nm)
- Toplam Geçirgenlik Ölçümleri (250 nm- 2500 nm)
- Tayfsal Düzgün Yansıtma Ölçümleri (250 nm- 2500 nm)
- Tayfsal Dağınık Yansıtma Ölçümleri(250 nm- 2500 nm)
- Renk Plakası Ölçümleri (CIEXYZ, CIExy, CIELAB, ΔE) (standart ölçüm koşulları: d:8°, d:0° ve 0°:45° ve standart gözlem koşulları: 2° ve 10°)
- Renk Ölçer Ölçümleri (DE) (standart ölçüm koşulları: 0°:45° ve d:8°)
- Parlaklık Ölçümleri (Gloss Plakası) (Standart açılar: 20°, 60° ve 85°)
Fotometri Biriminde Verilen Kalibrasyon Hizmetleri
- Işık Akısı Ölçümleri (lm)
- Işık Şiddeti Ölçümleri (cd)
- Işık Kaynaklarının Renk Koordinatları Ölçümleri (CIE-xy, CIE-u’v’)
- Işık Kaynaklarının Renk Sıcaklığı Ölçümleri (K)
- Parıltı Duyarlılığı Ölçümleri (cd/m2)
- Parıltı Ölçümleri (cd/m2)
- Aydınlık Düzeyi Ölçümleri (Lüksmetre) (lx)
- Işıksal Duyarlılık Ölçümleri (Fotometre Başlığı) (A/lx)
- Işıksal Etki Ölçümleri (Flaş Kaynağı, lx∙s )
Dedektör Radyometri Biriminde Verilen Kalibrasyon Hizmetleri
- Kaynakların tayfsal Işınım Düzeyi Ölçümleri (W/(m2nm))
- Dedektörlerin tayfsal Işınım Düzeyi Duyarlılığı Ölçümleri (A/(W/(m2nm)))
- Kaynakların tayfsal Işıma Ölçümleri (W/(sr.m2nm))
- Kaynakların tayfsal Işıma Duyarlılığı Ölçümleri (A/(W/(sr.m2nm)))
- Lazer Optik Güç ve Enerji Ölçerlerin Tayfsal Duyarlılık Faktörü Ölçümleri
- Dedektörlerin Tayfsal Optik Güç Duyarlılık Ölçümleri (A/(Wnm))
Fotovoltaik Biriminde Verilen Kalibrasyon/Deney Hizmetleri
- Görsel Muayene Deneyi
- Maksimum Güç Deneyi
- Yalıtım Direnci Deneyi
- Sıcaklık Katsayıları Deneyi
- Nominal Modül Çalışma Sıcaklığı (NMOT) Deneyi
- Standart Test Koşulu (STC) ve Nominal Modül Çalışma Sıcaklığı (NMOT) Performans Deneyi
- Düşük Işınım Düzeyi Performans Deneyi
- Dış Ortama Maruz Kalma Deneyi
- Sıcak-Nokta Dayanım Deneyi
- UV Ön Koşullandırma Deneyi
- Isıl Çevrim Deneyi
- Nem-Buzlanma Deneyi
- Sıcaklık-Nem Deneyi
- Sonlandırmaların Sağlamlılığı Deneyi
- Islak Sızıntı Akımı Deneyi
- Mekanik Yükleme Deneyi
- Dolu Deneyi
- Köprülüme Diyotu Isıl Deneyi
- Köprülüme Diyotu Fonksiyonellik Deneyi
- Kararlılık Deneyi
- Ulaşılabilirlik Deneyi
- Kesme Duyarlılığı Deneyi
- Topraklama Sürekliliği Deneyi
- Darbe Gerilim Deneyi
- Sıcaklık Deneyi
- Yanma Deneyi
- Ters Aşırı Akım Deneyi
- Modül Kırma Deneyi
- Malzeme Deformasyon Deneyi
- UV Deneyi
- Soğuk Şartlandırma Deneyi
- Sıcak Şartlandırma Deneyi
- Tayfsal Duyarlılık Deneyi
- Işık Kaynaklı Bozulma (LID) Deneyi
- Gerilim Kaynaklı Bozulma (PID) Deneyleri
- Enerji Derecelendirme Deneyi
- Referans Panel Kalibrasyonu
- Referans Hücre Kalibrasyonu
Fiber Optik Biriminde Verilen Kalibrasyon Hizmetleri
- Fiber Optik Güç Ölçer Ölçümleri (Güç Metre), (1310 nm, 1550 nm)
- Fiber Optik Zayıflatıcı Ölçümleri(Zayıflatıcı), (1310 nm, 1550 nm)
- OTDR Cihazların Mesafe ve Zayıflatma Ölçümleri (1310 nm, 1550 nm)
Hizmet Talebi
Kalibrasyon / Deney Hizmetleri
Eğitim Hizmetleri
Cihaz Yapım Hizmetleri
Danışmanlık Hizmetleri
Teknik Donanım ve Ekipmanlar
Fotovoltaik Optik Bölümündeki Kalibrasyon ve Deney Sistemleri
- Güneş Simülatörü Sistemi (Güneş Panellerinin Ölçümleri)
- Güneş Simülatörü Sistemi (Güneş Hücrelerinin Ölçümleri)
- Güneş Simülatörü Sınıflandırma Ölçüm Sistemi
- Güneş Panellerini Kararlılaştırma Sistemi
- Morötesi (UV) Ön şartlandırma Sistemi
- Dış Ortam Maaruziyet Sistemi
- Elektrolüminesans Ölçüm Sistemi
- İklimlendirme Sistemi
- Islak Sızıntı Sistemi
- Dolu Fırlatma Sistemi
- Dinamik/Statik Mekanik Yük Sistemi
- Sonlandırmaların Sağlamlığı Sistemi
- Yanma Test Sistemi
- Modül Kırma Sistemi
- Kesme Duyarlılığı Sistemi
- Topraklama Ölçüm Sistemi
- Yalıtım Ölçüm Sistemi
Fiber Optik Bölümündeki Kalibrasyon ve Deney Sistemleri
- Güç Ölçüm Sistemi
- Uzunluk ve Zayıflatma Ölçüm Sistemi
Spektrofotometri Bölümündeki Kalibrasyon ve Deney Sistemleri
- BRDF/Mutlak Yansıtma Ölçüm Sistemi
- Tayfsal Düzgün/Dağınık Yansıtma Ölçüm Sistemi
- Tayfsal Düzgün/Dağınık Geçirgenlik Ölçüm Sistemi
- Renk Ölçüm Sistemi
- Parlaklık Ölçüm Sistemi
- Dalgaboyu Ölçüm Sistemi
Fotometri Bölümündeki Kalibrasyon ve Deney Sistemleri
- Işık Şiddeti Ölçüm Sistemi
- Işık Akısı Ölçüm Sistemi
- Renk Koordinatları Ölçüm Sistemi
- LED Yakın Alan Ölçüm Sistemi
- LED Işık Akısı Ölçüm Sistemi
- Aydınlık Düzeyi Ölçüm Sistemi
- Parıltı Ölçüm Sistemi
Radyometri Bölümündeki Kalibrasyon ve Deney Sistemleri
- Mutlak Güç Ölçüm Sistemi
- Tayfsal Duyarlılık Ölçüm Sistemi
- Lazer Güç Ölçüm Sistemi
- Lazer Enerji Ölçüm Sistemi
- İç Ortam Işınım Düzeyi Ölçüm Sistemi
- Dış Ortam Işınım Düzeyi Ölçüm Sistemi
- UV C Sızdırmazlık Ölçüm Sistemi
FİZİK GRUBU
Projeler ve İş Birlikleri
Uluslararası Projeler:
- 23IND14 xDDiff, MultiDimensional Optical Diffusion for the Measurement of Appearance
- 23RPT02 ETraceAbs, Establishing European Traceability for Medical Measuring Devices Through Optical Absorbance Liquid Filters
- 22NRM05 MeLiDos, Metrology for Wearable Light Loggers and UV Radiation Dosimeters
- 22IEM06 S-CALe Up, Self-calibrating photodiodes for UV and exploitation of induced junction technology
- 22IEM05 NEWSTAND, New calibration standards and methods for radiometry and photometry after phase out of incandescent lamps
- 21GRD03 PaRaMetriC, Metrological framework for passive radiative cooling Technologies
- 20SCP01 Smart PhoRa, Smart specialization and stakeholder linkage in Photometry and Radiometry
- 19NRM02 RevStdLED,Revision and extension of standards for test methods for LED lamps, luminaires and modules
- 19ENG01 Metro PV, Metrology for Emerging PV Applications
- 18SIB10 chipS·CALe, Self-calibrating photodiodes for the radiometric linkage to fundamental constants
- 16ENG02 PV-Enerate, Advanced PV Energy Rating: Higher Precision and New Technologies
- ENG51SolCell, Metrology for III-V materials based high efficiency multi-junction solar cells
- ENG62MESaIL, Metrology for efficient and safe innovative lighting
İş Birlikleri:
- Optik Laboratuvarının işbirliği yaptığı uluslararası komiteler
- BIPM, Fotometri ve Radyometri Danışmanlar Komitesi (CCPR)
- EURAMET, Fotometri ve Radyometri Teknik Komitesi (TCPR)
- COOMET, Fotometri ve Radyometri Teknik Komitesi (TC 1.7)
- GULFMET, Fotometri ve Radyometri Teknik Komitesi (TCPR)
- Optik Laboratuvarının iş birliği yaptığı ulusal ve uluslararası standardizasyon ve akreditasyon kuruluşları
- International Commission on Illumination (CIE)
- International Electrotechnical Commission (IEC)
- International Organization for Standardization (ISO)
- American Society for Testing and Materials (ASTM)
- Deutsches Institut für Normung (DIN)
- Türk Standartları Enstitüsü (TSE)
- Optik Laboratuvarının işbirliği yaptığı uluslararası komiteler
FİZİK GRUBU
Akreditasyon ve Sertifikalar
FİZİK GRUBU
Ölçüm Talepleriniz için İletişime Geçin
Bilgi almak içinİletişime Geçin
E-posta: ume@tubitak.gov.tr
Telefon: 0 (262) 679 5000