Tüm dünyada önemli bir kullanım alanına sahip olan EURAMET kalibrasyon rehber dokümanları kapsamında, hassas optik açı ölçüm cihazı olan otokolimatörler için ilk defa TÜBİTAK UME’nin öncülüğünde hazırlanan bir kalibrasyon rehber dokümanı yayımlandı.
Avrupa Birliği Çerçeve Programları kapsamında, koordinatörlüğünü TÜBİTAK UME’den Doç. Dr. Tanfer YANDAYAN’ın yaptığı, uluslararası 16 ortaklı “SIB58 Angles Açı Ölçümleri Projesi" çıktılarından biri olarak hazırlanan ve EURAMET Calibration Guide No. 22 Calibration of Autocollimators “Otokolimatörlerin Kalibrasyonu” başlığıyla yayınlanan rehber doküman Temmuz 2017 tarihinde aşağıda bağlantısı verilen EURAMET (Avrupa Ulusal Metroloji Enstitüleri Birliği) web sitesinde yer aldı.
Rehber doküman, TÜBİTAK UME Boyutsal Laboratuvarının ve diğer ulusal metroloji enstitülerinin daha önce yaptığı çalışmalar ve SIB58 Angles projesinde üst düzey nanoradyan açı metrolojisi için yapılan araştırmalar kullanılarak, ikinci seviye kalibrasyon laboratuvarlarından, üst düzey araştırma yapan bilimsel kuruluşlara kadar geniş bir yelpazede yer alan kurumların ihtiyaçlarına cevap verebilecek kapasitede kullanıma sunuldu.
Rehber dokümanda kalibrasyonundan bahsedilen otokolimatörler, endüstride optik takımlama, ayar, açı ölçüm standart ve cihazlarının kalibrasyonuna ilave olarak, üst düzey bilimsel çalışmalarda, uzay, havacılık ve savunma sanayiinde geniş uygulama alanlarına sahip. NASA gibi kurumların uzay çalışmalarında kullandıkları ayna ve optiklerin nanoradyan seviyedeki açısal ayarlamalarında, CERN gibi hızlandırıcı merkezlerinde X ışınlarının yönlendirilmesinde faydalanılan aynaların hazırlanmasında, gezegenlere gönderilen uydularda kullanılan ivme ölçerlerin kalibrasyonunda, gama ışınları kullanılarak yapılan madde yapısı inceleme çalışmalarında, nanonewton seviyede kuvvet ölçümlerinde, kütle çekim sabitinin deneysel tespit edilmesinde, hassas açı ölçümlerinin temassız olarak gerçekleştirilmesinde otokolimatörler kullanılıyor.
Ülkemizde "EAL veya EA calibration guides" olarak bilinen Avrupa Aktreditasyon Birliği kalibrasyon rehber dokümanları, 2000 'li yılların ortalarından itibaren dokümanları hazırlayan EURAMET kapsamına alındı ve EAL/EA yerine “EURAMET Calibration Guide” olarak yayımlanmaya başlandı.
TÜBİTAK UME, kurulduğu 1990'lı yıllarda, var olan rehber dokümanları kullanarak başladığı metroloji çalışmalarını, bugün Avrupa ve dünya için bilgi üreten ve bu tip dokümanları hazırlayan, prestijli bir kurum düzeyine taşıyarak, yer aldığı ileri seviye ulusal metroloji enstitüleri arasındaki araştırmalarını sürdürüyor.
EURAMET Calibration Guide No. 22 Calibration of Autocollimators “Otokolimatörlerin Kalibrasyonu” dokümanı için
https://www.euramet.org/publications-media-centre/cgs-and-tgs/
2013-2016 yılları arasında yapılan SIB58 Angles açı metrolojisi projesinin çıktıları için