Orta ve yüksek güç seviyelerindeki DC enerji iletim hatlarının kullanımı dünyada yaygın olarak artmaktadır. İletim sisteminin DC tarafındaki çeşitli ölçümler uzun bir süredir gerçekleştirilmektedir. Ancak bu ölçümlerin dayandığı metrolojik altyapı ihtiyacı tam olarak karşılayamamaktadır. Metrolojik altyapının ilerlemesiyle birlikte ortaya çıkan teknolojik gelişmeler; iletim hatlarındaki dönüştürücülerin güç kayıplarının belirlenmesinde, hat geriliminin izlenebilir olmasında, güç kalitesi kontrol altına alınmasında ve faturalandırma işlemlerinin doğruluğunda yeterli seviyede güvenilir değildir. Bu sebeple yukarıda ifade edilen eksikliklerin giderilmesine yönelik olarak, aralarında TÜBİTAK UME’nin de yer aldığı 7 Avrupa Metroloji Enstitüsü, bir üniversite ve bir sanayi kuruluşu bir araya gelerek Article 169 kapsamında yer alan ve Avrupa Birliği tarafından desteklenen bir araştırma projesine 2010 yılında başlamıştır. Bu projeyle birlikte 1000 kV gerilim seviyesine sahip tüm HVDC sistemlerinin sadece izlenebilirliği sağlanmış olmayacak, sahadaki HVDC merkezlerinde bile çeşitli kalibrasyonlar ve ölçümler alınmasına olanak tanıyacak düzeneklere sahip olunacaktır. Avrupa’da DC yüksek gerilim izlenebilirliği 300 kV seviyesine kadar çok iyi doğrulukla ve 400 kV’a kadar ise daha az doğrulukla sağlanmaktadır. 400 kV’un üzerindeki gerilimler için ise izlenebilirlik yoktur. 800 kV’luk HVDC sistemleri için çok belirgin bir izlenebilirlik problemi bulunmaktadır.
TÜBİTAK UME bu projede 1000 kV’luk DC yüksek gerilim bölücüsünün tasarımı, yapımı ve karakterizasyonu başta olmak üzere birçok konuda aktif olarak rol almakta ve bu çalışmanın en önemli amacına ortaklık etmektedir. Bu amaç; Avrupa’da faaliyet göstermekte olan Ulusal Metroloji Enstitülerinin Yüksek Gerilim Laboratuvarları olarak, HVDC istasyonlarının maksimum gerilim altında kalibrasyonlarının sahada (yerinde), üreticinin fabrikasında veya laboratuvar ortamlarında sağlanmasıdır. Ayrıca oluşturulan sistemle, HVDC istasyonlarının güç kalitesine yönelik çalışmalarda çok önemli olan dalgalılık (ripple) ve harmonik ölçümleri konusundaki ihtiyaca da cevap verilmiş olacaktır. (Tamamlandı)